Historia rasy Rhodesian RidgebackRhodesian Ridgeback niesie w sobie dziedzictwo Burów, którzy uczestniczyli w kolonizacji Afryki Południowej. Na genetyczną pulę Rodezjanów złożyła się cała masa różnych ras.Mają w niej swój udział Bloodhound, Greyhound, różne typy Mastifów, Airedale, afrykańske psy Hotentotów oraz cała masa innych ras. Szczęśliwym trafem, gdzieś około roku 1900, ustalił się konkretny typ Rodezjana. Trochę zaplanowany, trochę z przypadku, ale głównie wynikł on z konkretnego zapotrzebowania europejsckich osadników na psa "wielozadaniowego": odważnego gończego - sprawdzającego się na afrykańskich sawannach, stróżującego - do pilnowania farm oraz przyjaciela - uprzyjemniającego czas spędzany w domu. No i jeszcze do niezwykle istotnego zadania, z którego Rodezjany są najbardziej znane, a mianowicie do polowań na lwy. Ridgeback realizował te oczekiwania znakomicie! Zdolność do znajdowania i utrzymywania na stanowisku lwa, w sposób dający myśliwemu możliwość zbliżenia się do drapieżnika na odległość pewnego strzału, wymagała niezwykłej odwagi, zwinności, nieustępliwości i wytrzymałości. Pies zatrudniony do takiej operacji nie mógł być za duży (a co za tym idzie - niezgrabny), ale też i nie powinien być zbyt mały, albowiem stałby się zupełnie nieefektywny w trakcie polowania na grubego zwierza. A Ridgeback to przecież znakomity biegacz, zdolny osiągać nawet 50 km/h! Szata Rodezjana, mająca różne odcienie koloru pszenicznego, doskonale ułatwiała maskowanie się w trawach i krzewach sawanny. Jego krótka i gładka sierść nie mierzwiła się w zaroślach, była stosunkowo łatwa w utrzymaniu czystości i pozwalała na szybkie usuwanie pasożytów. Przy tych wszystkich swoich "atletycznych" i "funkcjonalnych" możliwościach, Rhodesian Ridgeback jest pięknym, eleganckim psem o szlachetnym i odważnym wyglądzie. Wyróżnikiem tej rasy jest pas sierści biegnacy wzdłuż grzbietu w drugą stronę. Zwieńczenie pręgi posiada dwa "wicherki" (korony) ułożone naprzeciw siebie. Około roku 1924, Południowoafrykański Zwiazek Kynologiczny zarejestrował pierwszego psa rasy Rhodesian Ridgeback. Amerykański Kennel Club zapoznał się z rasą w 1955r. Tamtejszy standard wyznaczał wielkość psa pomiędzy 25 a 27 (63- 69 cm) cali w kłębie, natomiast wagę - w granicach 85 (38,5 kg) funtów. Suczki natomiast, powinny mieć od 24 do 26 cali (61-66 cm) i wagę ok. 70 funtów (32 kg). Rhodesian Ridgeback stał się od niedawna niezwykle popularnym psem do towarzystwa. Pamiętaj jednak, że nie jest to rasa dla każdego. Zanim zdecydujesz się na posiadanie takiego psa, powinieneś tę decyzję starannie przemyśleć i dokładnie zapoznać się z cechami rasy. Jeżeli jesteś już pewien, że ten piękny, inteligentny (choc nie zawsze posłuszny) gończy jest właściwym wyborem, witamy wśród miłośników rasy! Proszę - spędź jak najwięcej czasu na poznawaniu tych psów. Czy swojego Rodezjana zamierzasz pokazywać na wystawach? Jeżeli tak, to masz obowiązek zgromadzić wszelkie możliwe informacje, najlepiej chodząc na wystawy psów i odwiedzając hodowców. Jeśli poszukujesz psa hodowlanego, chcesz odnosić sukcesy na wystawach, musisz dokładnie poznać różne typy i linie hodowlane. Pamiętaj, że oczekiwanie dochodów z rozmnażania i hodowli szczeniąt jest zawsze obarczone ryzykiem! Dlatego też odpowiedzialny hodowca nigdy nie stawia tego na pierwszym miejscu. Liczy się przede wszyskim miłość do psów, ich ochrona i harmonijny rozwój rasy. (tekst: Barbara Sawyer Brown , za zgodą i wiedzą autorki, tłumaczenie: Małgorzata Branny) Historia rasy w USAPodczas II wojny światowej i po jej zakończeniu, duża grupa Ridgebacków została przywieziona do Stanów Zjednoczonych przez żołnierzy wracających z Południowej Afryki. Pierwsza hodowla Rodezjanów została założona w Arizonie w 1950r. przez Bill'a i Sadę O'Brien. Bill był importerem wełny i z tego też powodu często jeździł do Południowej Afryki. Tam spotkał majora Toma Hawley'a, który później dostarczył trzy Ridgebacki do hodowli "Redhouse" O'Brienów. 18. stycznia 1950 r. przybyli oni do Bostonu ze swoimi trzema psami - T.Chaika of Redhouse (brązowo-nosą suką), Caesar of Redhouse (czarno-nosym psem) i Zua of Redhouse (czarno-nosą suką). W tym samym czasie pułkownik Morrie DePass, odszedł ze służby w armii i przywiózł Ch. Swahili's Jeff Davis do swojego domu w Mississippi. "Jock", nim został sprowadzony do USA, dał w Południowej Afryce trzy mioty. Tom Hawley opisał Jocka jako "eleganckiego psa, o wspaniałym charakterze, doskonałej wadze i kolorze". Ch. Swahili Jaff Davis był pierwszym Ridgeback'iem, który zdobył tytuł Championa Stanów Zjednoczonych. Na Zachodnim Wybrzeżu, Margaret Lowthian i jej współpracownik Gene Freeland z San Diego w Kaliforni, brali aktywny udział w importowaniu Rodezjanów. Podstawą hodowli Margaret był Ch. Am. Can. Mex. Swahili's Simba of Columbia. Margaret i Gene ustanowili swój przydomek hodowlany - Lamarde Perro. Od 1955 roku, liczba przedstawicieli tej rasy w Mississippi, Kaliforni i w Nowej Anglii zaczęła wzrastać, O'Brien'owie z Arizony zaczęli hodować i pokazywać swoje psy. Bardzo chcieli, by ich rasa została uznana przez American Kennel Club (AKC). Aby tak się stało, Bill O'Brien założył we wczesnych latach pięćdziesiątych Rhodesian Ridgeback Club of America. Celem organizacji było: Dr James i Kay Fanning z nowej Anglii nabyli swojego pierwszego Ridgebak'a od Morrie DePass'a. Pies nazywał się Ch. Little John of Swahili i był pierwszym wyhodowanym w Ameryce championem. Według Kay, fundamentem hodowli Tawnyridge, był pies o imieniu Ch. Lubangulo of Leo Kop, sprowadzony od M. Wellings'a z Rodezji. Ch. Molo of Tawnyridge była pierwszą suką wyhodowaną w Ameryce, która zdobyła tytuł championa, a ich pies Ch. Asali of Tawnyridge, został pierwszym Kanadyjskim Championem . Teraz Kay ma już prawie 40. letni staż i jest dobrze znanym i szanowanym właścicielem, hodowcą i wystawcą Ridgeback'ów. W 1959 roku Fielding Lewis z USA sprowadził od Toma Hawley'a Rodezjana o nazwie Tau of Voortrekkerhoogte. Trzy lata po sprowadzeniu Tau, Tom Hawley przybył do USA, aby sędziować na Narodowej Specjalistycznej Wystawie w Nowym Jorku. Oto, jak Doreen Kent relacjonuje ten fakt: Hodowla Rollings Jay'a Haman'a z Baltimore, została założona w 1959r. i jest trzecią, najstarszą hodowlą Rodezjanów w USA. Wywodzi się ona z Kraals (Dr Hetherington z Kanady) i Lamarde Perro (Margaret Lothian z Kaliforni). Kombinacja tych linii, Ridgeback'i Rollings szybko stały się znane w ringach wystawowych i mają duży wpływ na wiele dzisiejszych hodowli, m.in.: Oakhurst, Kwetu, Rifrug, Turoka, Kimani, Caclico Ridge, Applegarth i Mount Ridge. Jednym z pierwszych Ridgeback'ów w hodowli Rollings był Ch. Rollings M'Cola Ekundi E, który został wywieziony do Anglii i stał się fundamentem wielu tamtejszych hodowli. Cechą charakterystyczną Rollings Ridgeback'ów jest duży temperament, harmonia ruchu, typowa dla rasy głowa i mocny czerwony kolor. Do roku 1964 r. liczba Ridgabck'ów w Stanach Zjednoczonych wynosiła około dwustu egzemplarzy. Szczęśliwie, sprowadzono wystarczająco dużo psów, aby stworzyć solidne podwaliny rasy, bowiem w latach siedemdziesiątych, American Kennel Club zaprzestał rejestracji psów z Południowej Afryki. Miało to bardzo duży wpływ na rasę, ponieważ oznaczało, iż potomstwo psów z Południowej Afryki także nie mogło być rejestrowane. Amerykanie zostali zatem zmuszeni do bazowania na dotychczas przyjętych liniach hodowlanych. Według zapisów AKC z 1970 r., liczba zarejestrowanych Ridgeback'ów wynosiła wówczas 590 sztuk. Taki stan rzeczy utrzymywał się przez całą dekadę, po czym AKC na nowo zgodził się na rejestrację importowanych psów. Dominacja hodowli O'Brienów znacznie się powiększyła, a okres największej aktywności hodowli Redhouse zaowocował 75. miotami, w których narodziło się około 700 Ridgeback'ów. Patrząc na genealogię psów w Stanach Zjednoczonych widać, że tytuły mistrzowskie przyznawane były nie tylko za wygląd i posłuszeństwo, lecz także za "wydajność" psa lub suki. The Rhodesina Ridgabck Club of the U.S. utworzył rejestr wydajności (ang. Register Of Merit - R.O.M.) - system, który miał na celu wyróżnienie najznakomitszych matek i ojców. Żeby otrzymać tytuł R.O.M, suka musiała urodzić przynajmniej 5 Championów AKC. Natomiast pies musiał dać ich przynajmniej 10. W latach siedemdziesiątych było kilka wspaniałych psów, które do dziś pozostają w rodowodach w czwartym, piątym i szóstym pokoleniu wstecz. Jednym z nich był Ch. Batoka's Rooibadjie R..O.M. Jego wnuczka, Can. Am. Ch. Bimbo's Ginger of Kali R.O.M. to pierwsza suka wśród Ridgeback'ów, która wygrała All Breed Best In Show. Od połowy do schyłku lat siedemdziesiątych dwa psy miały duży wpływ na rozwój rasy. Był to brązowo-nosy Ch. Guardsman of Kimbida, R.O.M. oraz jego sławny syn Ch. Rutan Mpenzi Rafiki of Gera R.O.M. Rafiki to najlepszy reproduktor w historii rasy, który dał ponad 75 Championów. Dwóch znakomitych synów Rafikiego, wielokrotny zwycięzca Best in Show Ch. Kwetu's Pocket Full of Promise R.O.M. i zwycięzca Best in Speciality Show Ch. Kwetu Ruffian's Reviewer R.O.M, byli najbliżsi pobicia rekordu swojego ojca, jeśli chodzi o ilość championów. Każdy z tych psów, w latach osiemdziesiątych dał ponad pięćdziesiąt championów. Dzięki temu noszą miano Reproduktora Numer Jeden (Number one Stud Dog), wyłanianego na podstawie ilości championów spłodzonych w jednym roku i obydwaj byli współautorami potomstwa zdobywającego nagrody w kategoriach Best In Specialty oraz Multiple. Innym wyjątkowym synem Rafikiego z lat osiemdziesiątych był Multiple B.I.S Ch. Kwetu Oakhurst's Bronco. To Ridgeback Numer Jeden roku 1985 w Stanach. Bronco pochodzi z hodowli Oakhurst należącej do Barbary i Dicka Rupertów. Barbara i Dick wyhodowali także innego, równie pięknego szczeniaka płci męskiej, Ch. Oakhurst Magnum P.I., R.O.M., którego ojcem był Ch. Riveroads Chicken George, R.O.M. Hodowla Oakhurst z pewnością miała poważny wpływ na rasę, zarówno na wybiegu, jak i poprzez pracę hodowlaną. Dawno, bo w 1969 roku, Dick i Barbara weszli w posiadanie swojego pierwszego Ridgebacka, suki: Am. Can. Ch. Toglo's Lady Victoria. Była kryta dwa razy, lecz nie przyczyniła się w zasadniczy sposób do rozwoju hodowli. Później nabyli samca Ridgebacka, pochodzącego z hodowli Rolling Jaya Hymana. Był to Batokas Rooi of Rolling's, który dzięki tresurze prowadzonej przez właściciela został championem i stał się jednym z najlepszych Ridgebacków w Stanach. Został skojarzony z Ch. Rolling's Linga, a gwiazdą tego miotu był Ch. Rolling's Sangria Shanga Zuri. Miała dużo wdzięku, była silna i lojalna. Stanowiła prawdziwą podstawę hodowli Oakhurst. Zuri zdobyła swój R.O.M za dwa mioty. Odeszła w wieku czternastu lat, pół roku po starcie w pierwszym konkursie Orange Coast Rhodesian Ridgeback Specialty. W jej ostatnim miocie znalazł się Ch. Oakhurst Magnum P.I., R.O.M. Gdyby Magnum nie był tak przywiązany do Barbary, swojej właścicielki i haendlerki), na pewno brałby udział w wystawie w 1985 roku i miałby duże szanse na zwycięstwo. Barbara prowadziła go na wybiegu wielokrotnie, wygrywając konkursy Multiple Breed and Hound Group. Przez wiele lat był jednym z dziesięciu najlepszych Ridgebacków w Stanach (Top Ten Ridgebacks). Jednakże, kiedy decydowano, który pies weźmie udział w wystawie w roku 1985, wyznaczono Bronco. Ten akurat dobrze znosił opiekę fachowca i nie tęsknił, kiedy dłużej przebywał z dala od domu. Zarówno Bronco, jak i Magnum okazali się reproduktorami gwarantującymi wysoką jakość miotu. Magnum zdobył tytuł R.O.M. za potomstwo z Ch. Calico Ridge Brandi's Fanci, R.O.M. i z Ch. Kwetu Oakhurst Sea Breeze. Jego potomkami byli Ch. Oakhurst Lucey AKA LaSoot, Ch. Oakhurst El Maximo, Ch. Oakhurst R Simba Na Bahari, Ch. Oakhurst Chaco Rho, Ch. Oakhurst Vanna Ua of Juba Lee, Ch. Oakhurst El Fancy Jake, Ch. Oakhurst Lancer, Ch. Oakhurst Ultimate Vacation, Ch. Oakhurst R Magnum Usul oraz Ch. Oakhurst V Mzuri Sana. Bronco również osiągnął tytuł R.O.M., a jego potomstwo wielokrotnie wygrywało grupę. Córki Magnuma, takie jak Ch. Oakhurst Lucey AKA LaSoot, były kojarzone z Bronco. Zaowocowało to pożądanymi cechami rasowymi. Hodowla Oakhurst dała około dwudziestu ośmiu miotów, a 24 psy, których właścicielami, bądź współwłaścicielami są Rupertowie, zostały championami. Wybitną suką lat siedemdziesiątych była Ch. Riveroads Noko Rittah, R.O.M., należąca do Judith Huppert. Rittah urodziła dwadzieścia championów, co czyni ją absolutną rekordzistką. Była kryta przez Rafikiego i jest matką wybitnego reproduktora Ch. Riveroads Chicken George, R.O.M. Hodowla Riveroads została założona w 1970 roku i rozwinęła się w jedną z największych i najlepszych hodowli w środkowo zachodnich Stanach. Judith układa swoje psy osobiście i dzięki temu wielokrotnie docierała wraz ze swoimi podopiecznymi do "Dziesięciu Najlepszych w USA". Hodowla Kwetu z Chicago, prowadzona jest przez Barbarę Sawyer Brown, jej męża Arthura oraz partnera Scotta Shoemakera. Ich pierwszy Ridgeback -suczka Rolling's Demba Tuli C.D. - przybyła do nich od Jaya Hymana w 1966 roku. Odnosiła sukcesy na wystawach i w kategoriach posłuszeństwa. Została skojarzona z pięknym rudym psem o afrykańskich korzeniach, Ch. Walgroh's Kimberley (Ch. Rockridge's Rusty Rover ex Ch. Rockridge's Gay Girl). Owocem tego związku był pierwszy champion wyhodowany w Kwetu, suczka Ch. Kwetu's Koya, jedna z najczęściej wygrywających suk lat siedemdziesiątych. Jej córki, pochodzące z jednego miotu, Ch. Kwetu's Koya's Ruffian, R.O.M. oraz Ch. Kwetu Koya's Patriot, R.O.M. wpłynęły na rasę zarówno poprzez swoje osiągnięcia wystawowe, jak i potomstwo. Kiedy Ruffian po raz pierwszy pojawiła się na ringu, została Best of Winners w grupie szczenięcej i została championem, mając zaledwie 10 miesięcy. W trakcie swojej kariery jako pies wystawowy, zdobyła wiele tytułów Best of Breed oraz Group oraz wygrała wiele specjalistycznych wystaw, a także została najlepszą suką na prestiżowej wystawie "Westminster". Znajdowała się wśród dziesięciu najlepszych w Stanach przez trzy lata. Okazała się być jedną z najlepszych suk w swojej hodowli, a jej potomkami są: Ch. Kwetu's Ruffian Reviewer, Ch. Kwetu Ruffian's Shenanigans, Ch. Kwetu Ruffian's Dark Mirage, Ch. Kwetu's Lady Penelope of Rifrug, Ch. Kwetu Ruffian's Karbon Copy oraz Ch. Kwetu Ruffian's Kim A Sabi. Siostra Ruffiana Ch. Kwetu Koya's Patriot została championem w wieku dziewięciu miesięcy i została Najlepszą Suką (Best Bitch) na National Specialty na Zachodnim Wybrzeżu w 1978 roku. Miała tylko 24 cale ( 61 cm ) w kłębie, lecz jej charyzma dowiodła, że Ridgeback nie musi spełniać wszystkich najwyższych standardów, żeby go doceniono. Niestety, odeszła mając pięć lat. Pomimo tego, udało jej się urodzić siedem championów, takich jak Ch. Kwetu Oakhurst Bronco, Ch. Kwetu's Poczet Full of Promise, R.O.M., Ch. Kwetu's Leo the Lionhearted. To właśnie Ch. Kwetu's Pocket Full of Promise miał mieć największy wpływ na rasę. Świetnie spisywał się na ringu, wygrywał wiele razy Grupę i chociaż bywał pokazywany dość rzadko, został wybrany na piątego najlepszego psa w 1984 roku. W wieku sześciu lat pokazał pełnię swoich możliwości i wygrał Rasę, Grupę oraz Best in Show u angielskiego sędziego Toma Hornera. Jednakże naprawdę zasłużył się nie na ringach, lecz jako reproduktor, kiedy dał pięćdziesiąt dwa championy! Nie tylko ilość jego potomków robiła wrażenie, lecz także ich jakość. Znajdowały się wśród nich trzy psy, które zdobyły All Breed Best in Show (w sumie otrzymały tytuł B.I.S. 14 razy!), jeden z tytułem Regional Specialty B.I.S.S., dwa z krajowym Specialty B.O.S., a także miejsca w pierwszej dziesiątce najlepszych, włączając miejsce pierwsze, tytuł Westminster B.O.W., sześciu zwycięzców w grupach oraz sześć psów na wysokich pozycjach w grupie. Ch. Kwetu's Pocket Full of Promise był nagradzany certyfikatem najlepszego reproduktora przez trzy lata z rzędu. Hodowla Raintree z Kaliforni zostałą założona w 1978 roku przez dr. Beachleya i Kathy Main. Ich pierwsza suka Mex.Am.Ch.Lady Tra Ann of Raintree, R.O.M. była przezywana 'Too Much' (Za dużo) ponieważ miała zbyt duże uszy, była za mocna i zbyt jasna Jednak jej geny, będące spuścizną po Lionpride, były idealne. Wydała na świat jedenaście championów w czterech miotach, a jej córka Ch. Missie of Raintree, R.O.M. (wynik krycia przez Ch. Calico Ridge Honky Tonk), wydała czternaście championów w czterech miotach. Ojcem wszystkich jej miotów był pierwszy reproduktor hodowli B.I.S.S. Ch. Kwetu Ruffian's Reviewer, R.O.M., lepiej znany jako 'Rover'. Jeden z ich synów, Intl. Mex. Am. Ch. Gitano of Raintree, R.O.M., był najlepszym Ridgebackiem w Stanach w latach 1986, 1987 oraz 1988. Zdobył główne tytuły w Multiple Best in Show i Best in Specialty Show. W trakcie swojej kariery zdobywał pierwsze miejsce w grupach psów gończych aż pięćdziesiąt razy. Innym wybitnym psem pochodzącym od tej pary jest Ch, Raintree's Dakota Outlaw, który został najlepszym Ridgebackiem w Stanach w 1990 roku. Również od tych samych rodziców pochodzi Am. Ch. Raintree's Famous Amos, który został wywieziony do Alison Fraser do Szkocji. B.I.S.S. Ch. Kwetu's Ruffian Reviewer, R.O.M. został psem numer jeden w Stanach w latach 1982, 1983 i 1984. Pięćdziesiąt trzy psy zawdzięczają mu status championa, między innymi B.I.S. B.I.S.S. Am. Aust. Ch. Calico Ridge Commander Colby. Geny tej hodowli zostały przekazane przez sukę Ch. Raintree's Frivolous Folly, R.O.M., której rodzicami są: Kwetu' Ruffian Reviewer i Ch. Lady Tra Ann of Raintree. Peter Nicholson & Janet Parker, tłum.: Małgorzata Branny Przewodnik po rasie Rhodesian RidgebackWzorzec rasy Rhodesian RidgebackGenetyka pręgi u psów rasy Rhodesian Ridgeback |
|